تایمر تابلویی و پریزی، قلب تپنده اتوماسیون صنعتی و آسایش خانگی
تایمرها یکی از ابزارهای کاربردی در مدیریت و کنترل زمان برق مصرفی در سیستمهای مختلف هستند. این تایمرها در انواع مختلف پریزدار و تابلویی در بازار موجود هستند.در دنیای مدرن که دقت و بهینهسازی مصرف انرژی حرف اول را میزند، هیچ ابزاری به اندازه یک تایمر (Timer) ساده و در عین حال حیاتی نیست. تایمرها، که رلههای زمانی هوشمند هستند، نقش فرماندهی را در کنترل دقیق مدت زمان عملکرد تجهیزات ایفا میکنند. این قطعات کوچک اما قدرتمند، مرز میان یک سیستم کنترلشده، کارآمد و یک فرآیند پر از اتلاف و خطا را مشخص میکنند.
از دقت میلیثانیهای تا مدیریت هفتگی
دسته بندی تایمرها بسیار گسترده است و هر کدام برای پاسخ به نیازی مشخص طراحی شدهاند؛ از تایمرهای تابلویی صنعتی که وظیفه اجرای دقیق سکانسهای پیچیده در خطوط تولید، راهاندازی موتورهای سنگین (مانند ستاره-مثلث) و کنترل اتوماسیون کارخانجات را بر عهده دارند، تا تایمرهای پریزی که به سادگی کنترل لوازم خانگی و روشنایی، و مدیریت مصرف برق روزمره را برای ما به ارمغان میآورند.

این مقاله، راهنمای جامعی است برای شناسایی و بررسی طیف وسیع این ابزارهای زمانبندی. در ادامه، خواهیم دید که چگونه انواع تایمرها – اعم از آنالوگ، دیجیتال، با عملکردهای تأخیر در وصل (On-Delay) یا ساعت فرمانهای روزانه/هفتگی – به شما کمک میکنند تا در هر محیطی، از تابلو برق کارخانه تا پریز خانه، زمان را به نفع کارایی و صرفهجویی مدیریت کنید.
هدف این مقاله: آشنایی کامل شما با ویژگیها، کاربردها و نکات کلیدی برای انتخاب صحیح انواع تایمرهای تابلویی صنعتی و پریزی است تا بتوانید بهترین ابزار را برای کنترل هوشمند تجهیزات خود انتخاب نمایید.
تایمر پریزدار
تایمرهای پریزدار خانگی (Plug-in Timers) ابزارهایی هستند که به شما اجازه میدهند زمان روشن و خاموش شدن وسایل برقی متصل به آنها را به صورت خودکار تنظیم و مدیریت کنید. این کار به منظور صرفهجویی در مصرف انرژی، افزایش امنیت (مثلاً روشن شدن چراغها برای القای حضور) و ایجاد آسایش انجام میشود.
این تایمرها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
۱. تایمر پریزدار آنالوگ (Analog/Mechanical Timer)
تایمرهای آنالوگ سادهترین نوع هستند و با استفاده از مکانیسم چرخدنده و پینها زمان را کنترل میکنند.
ویژگیها و عملکرد:
ساختار: دارای یک صفحه مدرج (دایرهای) هستند که معمولاً ۲۴ ساعت شبانهروز را نشان میدهد.
تنظیم زمان: برای تنظیم، کافی است پینهای کوچک اطراف صفحه مدرج را به سمت بیرون (برای روشن بودن) یا داخل (برای خاموش بودن) فشار دهید. معمولاً هر پین نشاندهنده یک بازه زمانی ۱۵ یا ۳۰ دقیقهای است.
ساعت فرمان: باید ساعت فعلی را با چرخاندن صفحه تنظیم کنید تا با نشانگر فعلی منطبق شود.
برنامهریزی: فقط قابلیت تنظیم یک برنامه تکراری روزانه را دارند؛ یعنی هر روز دقیقاً در زمانهای تعیینشده روشن و خاموش میشوند.
مزایا: ساده، ارزان، مقاوم در برابر نوسانات (چون مکانیکی هستند) و نیازی به باتری پشتیبان ندارند.
معایب: دقت پایینتر و انعطافپذیری محدود (قابل تنظیم برای بازههای کوتاهتر از ۱۵ دقیقه نیستند و برنامه هفتگی ندارند).
۲. تایمر پریزدار دیجیتال (Digital Timer)
تایمرهای دیجیتال از مدارهای الکترونیکی استفاده میکنند و قابلیتهای برنامهریزی بسیار دقیقتر و انعطافپذیرتری را ارائه میدهند.
ویژگیها و عملکرد:
ساختار: دارای صفحه نمایش LCD و دکمههای کنترلی برای تنظیم دقیق ساعت و برنامهها هستند.
تنظیم زمان: برنامهریزی توسط منو و دکمهها انجام میشود و میتوانید زمان روشن/خاموش شدن را تا دقیقه تنظیم کنید.
ساعت فرمان: به شما اجازه میدهند چندین برنامه روشن/خاموش مختلف (مثلاً ۸ تا ۲۰ برنامه) را تنظیم کنید.
برنامهریزی: قابلیت تنظیم برنامههای روزانه، هفتگی و حتی تنظیمات خاص برای آخر هفتهها را دارند.
قابلیتهای اضافی: برخی مدلها دارای حالت تصادفی (Random Mode) برای افزایش امنیت (برای روشن و خاموش کردن چراغها در زمانهای نامنظم) و باتری پشتیبان برای حفظ تنظیمات در صورت قطع برق هستند.
مزایا: دقت بسیار بالا، انعطافپذیری زیاد در برنامهریزی، و امکان تنظیم برنامههای پیچیدهتر.
معایب: معمولاً گرانتر هستند و در صورت ضعیف شدن باتری پشتیبان، ممکن است نیاز به تنظیم مجدد داشته باشند.

تایمرهای پریزدار به صورت یک واحد قابل حمل هستند که به راحتی به پریز برق متصل میشوند و میتوانند وسایل برقی را در زمانهای مشخص روشن یا خاموش کنند. این تایمرها معمولاً برای مصرفکنندگان خانگی یا تجاری کوچک طراحی شدهاند.
ویژگیها و کاربردها:
سهولت استفاده
کنترل زمان روشن و خاموش شدن دستگاهها
تنظیم زمان به صورت دستی یا دیجیتالی
کاربرد در کاهش مصرف برق
انواع تایمر پریزدار
تایمرهای پریزدار خانگی از لحاظ عملکردی در دو گروه اصلی آنالوگ و دیجیتال قرار میگیرند که تفاوتهای کلیدی در ویژگیهای آنها وجود دارد:
دقت تنظیم:
تایمر آنالوگ (مکانیکی): دقت تنظیم زمان در این تایمرها معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه است و نمیتوان زمانبندی دقیقتری را اعمال کرد.
تایمر دیجیتال (الکترونیکی): این مدلها دقت بسیار بالاتری دارند و میتوانند زمان را تا ۱ دقیقه تنظیم کنند.
نوع برنامهریزی:
تایمر آنالوگ: نوع برنامهریزی در مدلهای آنالوگ به صورت روزانه است، به این معنی که برنامه تنظیمشده هر روز به صورت یکسان تکرار میشود.
تایمر دیجیتال: این تایمرها انعطافپذیرتر هستند و علاوه بر برنامهریزی روزانه، قابلیت برنامهریزی هفتگی را نیز دارند.
تعداد برنامهها:
تایمر آنالوگ: تعداد برنامههای قابل تنظیم در تایمرهای آنالوگ محدود است و صرفاً بر اساس تعداد پینهای موجود روی صفحه مدرج تعیین میشود.
تایمر دیجیتال: این تایمرها امکان تنظیم تعداد زیادی برنامه دارند که معمولاً بین ۸ تا ۲۰ برنامه مختلف است.

باتری پشتیبان:
تایمر آنالوگ: این مدلها فاقد باتری پشتیبان هستند در برخی مدل ها باتری وجود دارد ولی عمومیت ندارد.
تایمر دیجیتال: اکثر تایمرهای دیجیتال دارای باتری پشتیبان هستند که برای حفظ تنظیمات در صورت قطع شدن برق اصلی کاربرد دارد.
سهولت استفاده:
تایمر آنالوگ: به دلیل ماهیت مکانیکی، استفاده از آنها بسیار ساده است.
تایمر دیجیتال: به دلیل وجود منو و تنظیمات متعدد، استفاده از آنها کمی پیچیدهتر و منو محور است.
تایمرهای پریزدار چگونه تنظیم می شوند؟
تنظیم تایمرهای آنالوگ (دستی):
تنظیم ساعت:
پریز تایمر را به برق متصل کنید
دایره ساعت را بچرخانید تا فلش نشانگر با ساعت فعلی مطابقت داشته باشد. برای مثال، اگر ساعت ۳ بعدازظهر است، فلش را روی عدد ۳ قرار دهید
تنظیم زمانهای روشن و خاموش:
تایمرهای آنالوگ معمولاً دارای ۹۶ پین هستند که هر کدام نمایانگر ۱۵ دقیقه هستند
برای تنظیم زمان روشن یا خاموش شدن دستگاه، پینهای مربوط به آن بازه زمانی را به سمت پایین فشار دهید. به عنوان مثال، برای روشن کردن دستگاه بین ساعتهای ۳ تا ۴ بعدازظهر، پینهای بین اعداد ۳ و ۴ را به سمت پایین فشار دهید
تنظیم تایمرهای دیجیتال:
تنظیم ساعت و تاریخ:
تایمر را به برق متصل کنید.
دکمهی "Clock" را نگه دارید و همزمان ساعت، دقیقه و ثانیه را با استفاده از دکمههای مربوطه تنظیم کنید
تنظیم برنامههای روشن و خاموش
با استفاده از دکمههای "PROG" یا "SET"، وارد منوی تنظیم برنامه شوید.
زمان و روزهای مورد نظر برای روشن و خاموش شدن دستگاه را انتخاب کنید.
تایمرهای دیجیتال معمولاً امکان تنظیم برنامه برای هر روز هفته را به صورت جداگانه فراهم میکنند و میتوانید زمانهای دقیقتری را تنظیم کنید.
تایمرهای پریزدار چگونه تنظیم می شوند؟h2
تایمرهای تابلویی دیجیتال
مراحل تنظیم
اتصال به برق:تایمر را به پریز متصل کنید.
تنظیم ساعت و تاریخ:
دکمه "Clock" یا "Set" را فشار دهید تا وارد بخش تنظیم ساعت شوید.
با استفاده از دکمههای "Up" و "Down" ساعت و دقیقه را تنظیم کنید.
اگر تایمر تاریخ را هم نیاز دارد، آن را تنظیم کنید.
تنظیم برنامههای روشن و خاموش:
دکمه "Prog" یا "Timer" را فشار دهید تا وارد بخش برنامهریزی شوید.
برای هر روز یا گروهی از روزها یک زمان روشن و خاموش مشخص کنید.
معمولاً تایمرهای دیجیتال میتوانند تا ۲۴ برنامه مختلف را در روزهای مختلف تنظیم کنند.
ذخیره تنظیمات:
بعد از تنظیم، دکمه "Enter" یا "Save" را فشار دهید تا تنظیمات ذخیره شوند.
فعالسازی تایمر:تایمر را در حالت "Auto" قرار دهید تا تنظیمات اعمال شوند.
تایمرهای تابلویی آنالوگ
مراحل تنظیم
اتصال به برق:تایمر را به برق متصل کنید.
تنظیم ساعت:
ساعت تایمر را با چرخاندن دایره مرکزی تنظیم کنید تا ساعت فعلی مشخص شود.
تنظیم زمانهای روشن و خاموش:
تایمرهای آنالوگ معمولاً دارای پینهایی هستند که به هر ۱۵ دقیقه تقسیم میشوند.
برای روشن و خاموش شدن دستگاه، باید پینهای مربوط به زمان روشن و خاموش را فشار دهید. این پینها را به سمت پایین فشار دهید تا دستگاه در آن زمان روشن یا خاموش شود.
فعالسازی تایمر:پس از تنظیم زمانها، تایمر را در حالت "On" یا "Auto" قرار دهید تا دستگاه طبق تنظیمات روشن یا خاموش شود.

تایمر تابلویی
تایمرهای تابلویی معمولاً برای استفادههای صنعتی، تجاری و محیطهای بزرگ طراحی میشوند. این تایمرها به صورت یک واحد ثابت در تابلوهای برق نصب میشوند و میتوانند دستگاههای مختلف را در زمانهای معین روشن یا خاموش کنند.
ویژگیها و کاربردها:
کنترل حرفهای و دقیق
مناسب برای کاربردهای صنعتی
قابلیت تنظیمات متعدد
پشتیبانی از ولتاژهای مختلف
انواع تایمرتابلویی:
تایمرهای تابلویی دیجیتال: تایمرهای دیجیتال تابلویی دارای صفحه نمایش LCD یا LED برای نمایش زمان و تنظیمات هستند و معمولاً دقت بالاتری دارند.
تایمرهای تابلویی آنالوگ: این نوع تایمرها معمولاً با دایرههای چرخشی یا دکمههای فیزیکی برای تنظیم زمان کار میکنند.
تایمرهای تابلویی چندزمانه: برای شرایطی که نیاز به برنامهریزی زمانهای مختلف برای روشن و خاموش شدن دستگاهها وجود دارد، این تایمرها مناسب هستند.
چشم، در اینجا توضیحات مدلهای پرکاربرد تایمرهای تابلویی (H3CR، H3BA، Fuji ST3، T10 و T181) به صورت متنی و بدون جدول ارائه شده است:
۱. تایمرهای مولتی رنج و مولتی فانکشن (Omron H3CR و H3BA)
این گروه از تایمرها ستون فقرات اتوماسیون صنعتی هستند و در اغلب تابلوهای فرمان مشاهده میشوند.
Omron H3CR: این مدل به عنوان یکی از پرکاربردترین تایمرها در جهان، یک تایمر مولتی فانکشن (چند حالته) و مولتی رنج (چند دامنه زمانی) است. این تایمر حالت جامد (Solid State) بوده و میتواند عملکردهای مختلفی نظیر تأخیر در وصل (On-Delay)، تأخیر در قطع (Off-Delay)، عملکرد چشمکزن (Flicker) و چرخهای را اجرا کند. کاربرد اصلی H3CR در خطوط تولید، دستگاههای بستهبندی، کنترل فنها و هیترها و هر جایی است که نیاز به ایجاد تأخیر زمانی انعطافپذیر از میلیثانیه تا صدها ساعت باشد.
Omron H3BA: این مدل نیز یک تایمر پرکاربرد سوکتی است، اما غالباً به عنوان یک تایمر تکعملکردی و با هدف ایجاد تأخیر در وصل استفاده میشود. H3BA به دلیل سادگی و قابلیت اطمینان، برای ایجاد تأخیرهای زمانی ساده در فعالسازی کنتاکتورها و تضمین ترتیبی صحیح در روشن شدن تجهیزات در مدارهای فرمان کاربرد زیادی دارد.
۲. تایمرهای تأخیر در وصل خاص (Fuji ST3)
Fuji ST3: این مدل تایمر معمولاً یک تایمر آنالوگ با رنج زمانی کوتاه است که هدف اصلی آن ایجاد تأخیر در وصل در مدارهای صنعتی میباشد. مهمترین و تخصصیترین کاربرد ST3 در مدار فرمان راهاندازی موتورهای سنگین ستاره-مثلث است. این تایمر دقیقاً زمان لازم برای عملکرد موتور در حالت ستاره را (که معمولاً چند ثانیه است) تعیین میکند تا موتور به سرعت کافی رسیده و سپس سوئیچ به حالت مثلث به درستی انجام شود و از آسیب به شبکه برق جلوگیری گردد
۳. تایمرهای ساعتی یا ساعت فرمان (T10 و T181)
این گروه از تایمرها بر خلاف تایمرهای بالا که وابسته به زمان شروع کار مدار هستند، بر اساس ساعت تقویمی عمل میکنند.
T10: یک تایمر ۲۴ ساعته (روزانه) از نوع الکترومکانیکی یا آنالوگ است که به صورت تابلویی یا ریلی نصب میشود. این تایمر دارای خارهایی با دقت بالا (اغلب ۱۵ دقیقه) است و کاربرد آن در برنامهریزی روزانه روشن و خاموش شدن تجهیزات برقی است. از T10 برای کنترل روشنایی معابر، تابلوهای تبلیغاتی، سیستمهای آبیاری و گرمایش/سرمایش در ساختمانها و گلخانهها استفاده میشود که برنامه کاری آنها هر روز یکسان است.
T181 (یا مدلهای مشابه SUL 181): این مدل نیز یک تایمر ۲۴ ساعته است و عملکرد اصلی آن کاملاً مشابه T10 است (برنامهریزی روزانه). تفاوت کلیدی آن این است که اغلب مدلهای T181 دارای باتری پشتیبان (ذخیرهدار) هستند. این ویژگی تضمین میکند که در صورت قطع برق، ساعت داخلی تایمر از کار نمیافتد و زمان تنظیمشده دقیقاً حفظ میشود؛ این امر برای کاربردهایی که نیازمند دقت زمانی پیوسته هستند، حیاتی است.
تایمرهای تابلویی و تایمرهای پریزدار معمولا تا چه توان آمپری را تحمل میکنند؟
تایمرهای پریزدار و تابلویی در انواع آنالوگ و دیجیتال معمولا دارای حداکثر توان و آمپر مشخصی هستند که این موضوع بسته به نوع و طراحی آنها دارد در این بین معمولا تایمرهای پریزدار تا حداکثر آمپر 15 را تحمل میکنند و در طرف مقابل دسته ای از تایمرهای تابلویی رنج بین 30 تا 50 آمپر و در مدلهای خاص این نوع تایمر تا سقف بالای 50 آمپر را نیز تحمل میکنند

تایمر ها معمولا در چه وسایلی کاربرد دارند؟
در این بین تایمرهای پریز دار معمولا در کاربردهایی چون روشن و خاموش شدن چراغ آکواریوم،قطع کردن اتصال شارژر به گوشی،روشن و خاموش کردن دستگاه های گرمایشی و سرمایشی مراکز پرورش دام و طیور و.... و در طرف مقابل تایمرهای تابلویی در فعالیت های گسترده تری همچون سیستم های تهویه، اتصالات مرتبط با ماشین آلات،تجهیزات صنعتی و.... مورد استفاده قرار میگیرند
با توجه به مطالب ذکر شده در مطلب فوق حال شما میتوانید در راستای مدیریت زمان و صرفه جویی در انرژی از انواع تایمر ها استفاده کنید. فروشگاه برقینو این امکان را برای شما فراهم کرده است تا بتوانید با بررسی انواع تایمرهای موجود در بازار و با توجه به نیازتان یک تایمر با کیفیت تهیه کنید. جهت خرید تایمر و دریافت مشاوره جهت انتخاب درست تایمر مورد نیازتان میتوانید از طریق راه های پشتیبانی با ما در ارتباط باشید