کلید فیوز

کلید فیوز چیست؟

کلید فیوز نوعی کلید الکترومکانیکی است که در تابلوهای برق به منظور قطع و وصل جریان و ولتاژ برق به صورت دستی و همچنین محافظت از مدارهای الکتریکی در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه استفاده می‌شود.

اجزای اصلی کلید فیوز عبارتند از:

• بدنه:
  • از جنس عایق ساخته شده و اجزای داخلی کلید را در خود جای می‌دهد.
• کنتاکت‌ها:
  • مسیر عبور جریان الکتریکی هستند.
• مکانیزم قطع و وصل:
  • برای قطع و وصل جریان الکتریکی به صورت دستی استفاده می‌شود.
• فیوز:
  • برای محافظت از مدار در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه استفاده می‌شود.

نحوه عملکرد کلید فیوز:

1. در حالت عادی:
   • جریان الکتریکی از طریق کنتاکت‌های کلید فیوز عبور می‌کند.
   • فیوز سالم است و از عبور جریان بیش از حد مجاز جلوگیری نمی‌کند.
2. در صورت بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه:
   • فیوز ذوب می‌شود و مدار را قطع می‌کند.
   • اپراتور باید فیوز سوخته را با فیوز جدید جایگزین کند تا جریان مجدداً برقرار شود.

مزایای استفاده از کلید فیوز:

• قیمت ارزان:
  • کلیدهای فیوز نسبت به کلیدهای اتوماتیک قیمت ارزان‌تری دارند.
• سادگی:
  • ساختار و عملکرد کلید فیوز ساده است و به راحتی قابل تعمیر و نگهداری است.
• فضای کم:
  • کلیدهای فیوز فضای کمتری نسبت به کلیدهای اتوماتیک اشغال می‌کنند.

معایب استفاده از کلید فیوز:

• نیاز به دخالت دستی:
  • برای قطع جریان در هنگام بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه، باید اپراتور به صورت دستی کلید فیوز را قطع کند.
• احتمال خطا:
  • ممکن است اپراتور در هنگام تعویض فیوز سوخته، اشتباه کند و فیوز نامناسبی را جایگزین کند.
• عدم قطع خودکار:
  • برخلاف کلیدهای اتوماتیک، کلیدهای فیوز در هنگام بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه به طور خودکار جریان را قطع نمی‌کنند.

کاربردهای کلید فیوز:

• مدارهای الکتریکی با جریان کم:
  • از کلید فیوز برای محافظت از مدارهای الکتریکی با جریان کم مانند مدارهای روشنایی و پریزها استفاده می‌شود.
• مکان‌هایی که دسترسی به کلید دشوار است:
  • از کلید فیوز در مکان‌هایی که دسترسی به کلید برای اپراتور دشوار است استفاده می‌شود.
• تابلوهای برق ساده:
  • از کلید فیوز در تابلوهای برق ساده که نیاز به حفاظت پیچیده ندارند استفاده می‌شود.

انتخاب کلید فیوز مناسب:

انتخاب کلید فیوز مناسب با نیاز شما از اهمیت بالایی برخوردار است.

در هنگام انتخاب کلید فیوز، به فاکتورهای زیر توجه کنید:

• جریان نامی:
  • باید کلید فیوزی را انتخاب کنید که جریان نامی آن کمی بیشتر از جریان نامی مدار شما باشد.
• تعداد پل:
  • باید کلید فیوزی را انتخاب کنید که تعداد پل‌های آن با تعداد فازهای مدار شما مطابقت داشته باشد.
• نوع فیوز:
  • انواع مختلفی از فیوزها مانند فیوز کاردی، فیوز آمپول و فیوز مینیاتوری وجود دارد.
  • شما باید با توجه به نیاز خود، نوع مناسب فیوز را انتخاب کنید.

تفاوت کلید فیوز با کلید اتوماتیک (MCCB):

کلید فیوز و کلید اتوماتیک (MCCB) هر دو نوع کلید الکترومکانیکی هستند که در تابلوهای برق برای قطع و وصل جریان و ولتاژ برق و محافظت از مدارهای الکتریکی استفاده می‌شوند.

با این حال، بین این دو نوع کلید تفاوت‌های اساسی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

1. مکانیزم قطع جریان:

• کلید فیوز:
  • در کلید فیوز، قطع جریان در هنگام بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه به صورت دستی و توسط اپراتور انجام می‌شود.
  • برای این کار، فیوز داخل کلید ذوب شده و مدار را قطع می‌کند.
  • پس از ذوب شدن فیوز، باید آن را با فیوز جدید جایگزین کرد تا جریان مجدداً برقرار شود.
• کلید اتوماتیک:
  • در کلید اتوماتیک، قطع جریان در هنگام بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه به صورت خودکار و بدون نیاز به دخالت دستی انجام می‌شود.
  • این کار توسط مکانیزم‌های داخلی کلید اتوماتیک مانند رله‌های حرارتی و مغناطیسی انجام می‌شود.
  • پس از قطع جریان، می‌توان با رفع عیب، کلید اتوماتیک را به صورت دستی مجدداً وصل کرد.

2. سرعت قطع جریان:

• کلید فیوز:
  • سرعت قطع جریان در کلید فیوز به سرعت ذوب شدن فیوز بستگی دارد.
  • این سرعت نسبتاً کند است و ممکن است در برخی موارد به آسیب دیدن تجهیزات الکتریکی منجر شود.
• کلید اتوماتیک:
  • سرعت قطع جریان در کلید اتوماتیک بسیار بالا است و در کسری از ثانیه انجام می‌شود.
  • این سرعت بالا از آسیب دیدن تجهیزات الکتریکی در هنگام بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه جلوگیری می‌کند.

3. دقت قطع جریان:

• کلید فیوز:
  • دقت قطع جریان در کلید فیوز به نوع فیوز و جریان نامی آن بستگی دارد.
  • دقت قطع جریان در کلید فیوز نسبتاً پایین است و ممکن است در برخی موارد فیوز به موقع ذوب نشود و به تجهیزات الکتریکی آسیب برسد.
• کلید اتوماتیک:
  • دقت قطع جریان در کلید اتوماتیک بسیار بالا است و می‌توان جریان را با دقت بالایی تنظیم کرد.
  • این دقت بالا از بروز اضافه بار و اتصال کوتاه در مدارهای الکتریکی حساس جلوگیری می‌کند.

4. قیمت:

• کلید فیوز:
  • کلیدهای فیوز قیمت ارزان‌تری نسبت به کلیدهای اتوماتیک دارند.
• کلید اتوماتیک:
  • کلیدهای اتوماتیک به دلیل پیچیدگی بیشتر ساختار و عملکرد، قیمت گران‌تری دارند.

5. کاربرد:

• کلید فیوز:

  • از کلید فیوز در مدارهای الکتریکی با جریان کم و نیاز به حفاظت ساده استفاده می‌شود.
  • مانند:
    • مدارهای روشنایی
    • پریزها
    • تابلوهای برق ساده

• کلید اتوماتیک:

  • از کلید اتوماتیک در مدارهای الکتریکی با جریان بالا و نیاز به حفاظت پیچیده استفاده می‌شود.
  • مانند:
    • تابلوهای برق صنعتی
    • مراکز تجاری
    • ساختمان‌های مسکونی
    • مراکز داده

انتخاب بین کلید فیوز و کلید اتوماتیک:

انتخاب بین کلید فیوز و کلید اتوماتیک به نیاز شما بستگی دارد.

اگر به دنبال راه حلی ساده و ارزان قیمت هستید، کلید فیوز گزینه مناسبی برای شما است.

اما اگر به دنبال حفاظت بیشتر، دقت و سرعت بالا در قطع جریان هستید، باید از کلید اتوماتیک استفاده کنید.

ضرورت استفاده از کلید فیوز:

کلید فیوز نوعی کلید الکترومکانیکی است که در تابلوهای برق به منظور قطع و وصل جریان و ولتاژ برق به صورت دستی و همچنین محافظت از مدارهای الکتریکی در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه استفاده می‌شود.

با وجود اینکه کلیدهای اتوماتیک (MCCB) در سال‌های اخیر جایگزین مناسبی برای کلیدهای فیوز شده‌اند، اما استفاده از کلید فیوز هنوز هم در برخی از موارد ضرورت دارد.

دلایل ضرورت استفاده از کلید فیوز عبارتند از:

1. قیمت ارزان:

• کلیدهای فیوز به دلیل سادگی ساختار و عملکرد، قیمت بسیار ارزان‌تری نسبت به کلیدهای اتوماتیک دارند.
• این امر باعث می‌شود که استفاده از آنها در مدارهای الکتریکی ساده و با بودجه محدود مقرون به صرفه باشد.

2. سادگی:

• ساختار و عملکرد کلید فیوز بسیار ساده است و به راحتی قابل تعمیر و نگهداری است.
• این امر باعث می‌شود که استفاده از آنها برای افراد غیر متخصص نیز آسان باشد.

3. فضای کم:

• کلیدهای فیوز فضای بسیار کمتری نسبت به کلیدهای اتوماتیک اشغال می‌کنند.
• این امر باعث می‌شود که استفاده از آنها در تابلوهای برق با فضای محدود مناسب باشد.

4. قطع سریع جریان:

• کلیدهای فیوز در هنگام بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه، جریان را به سرعت قطع می‌کنند و از آسیب دیدن تجهیزات الکتریکی جلوگیری می‌کنند.
• سرعت قطع جریان در کلیدهای فیوز معمولاً کافی است و در بسیاری از موارد می‌تواند از بروز خسارات جدی جلوگیری کند.

5. عدم نیاز به برق خارجی:

• کلیدهای فیوز برای عملکرد خود به برق خارجی نیاز ندارند.
• این امر باعث می‌شود که استفاده از آنها در مکان‌هایی که دسترسی به برق وجود ندارد، مناسب باشد.

موارد استفاده از کلید فیوز:

• مدارهای الکتریکی با جریان کم:
  • مانند:
    • مدارهای روشنایی
    • پریزها
    • تابلوهای برق ساده
• مکان‌هایی که دسترسی به کلید دشوار است:
  • استفاده از کلید فیوز در این مکان‌ها به اپراتور این امکان را می‌دهد که از راه دور و بدون نیاز به دسترسی به محل کلید، جریان را قطع کند.
• تابلوهای برق موقت:
  • به دلیل قیمت ارزان و سادگی استفاده، کلیدهای فیوز برای استفاده در تابلوهای برق موقت که به طور دائم مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، مناسب هستند.

انتخاب کلید فیوز مناسب:

انتخاب کلید فیوز مناسب با نیاز شما از اهمیت بالایی برخوردار است.

در هنگام انتخاب کلید فیوز، به فاکتورهای زیر توجه کنید:

• جریان نامی:
  • باید کلید فیوزی را انتخاب کنید که جریان نامی آن کمی بیشتر از جریان نامی مدار شما باشد.
• تعداد پل:
  • باید کلید فیوزی را انتخاب کنید که تعداد پل‌های آن با تعداد فازهای مدار شما مطابقت داشته باشد.
• نوع فیوز:
  • انواع مختلفی از فیوزها مانند فیوز کاردی، فیوز آمپول و فیوز مینیاتوری وجود دارد.
  • شما باید با توجه به نیاز خود، نوع مناسب فیوز را انتخاب کنید.

در کنار مزایای ذکر شده، استفاده از کلید فیوز معایبی نیز دارد که باید به آنها توجه کرد:

• نیاز به دخالت دستی:
  • برای قطع جریان در هنگام بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه، باید اپراتور به صورت دستی کلید فیوز را قطع کند.
• احتمال خطا:
  • ممکن است اپراتور در هنگام تعویض فیوز سوخته، اشتباه کند و فیوز نامناسبی را جایگزین کند.
• عدم قطع خودکار:
  • برخلاف کلیدهای اتوماتیک، کلیدهای فیوز در هنگام بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه به طور خودکار جریان را قطع نمی‌کنند.